SEKRETARSKO RABOTEWE

Препис

1 MINISTERSTVO ZA OBRAZOVANIE I NAUKA CENTAR ZA STRU^NO OBRAZOVANIE I OBUKA NASTAVNA PROGRAMA PO SEKRETARSKO RABOTEWE IZBORNA PROGRAMA za IV godina EKONOMSKA, PRAVNA I TRGOVSKA STRUKA deloven sekretar Skopje, maj 2002 godina

2 1. IDENTIFIKACIONI PODATOCI 1.1. Naziv na nastavniot predmet: SEKRETARSKO RABOTEWE 1.2. Obrazoven profil i grupa struki na koi im pripa a nastavniot predmet Obrazoven profil: deloven sekretar Grupa struki: ekonomska, pravna i trgovska struka 1.3. Diferencijacija na nastavniot predmet Izborna nastava - predmet karakteristi~en za obrazovniot profil 1.4. Godina na izu~uvawe na nastavniot predmet ^etvrta godina 1.5. Broj na ~asovi na nastavniot predmet Broj na ~asovi nedelno: 2 ~asa Broj na ~asovi godi{no: 66 ~asa 1.6. Status na nastavniot predmet 1

3 Izboren predmet 2. CELI NA NASTAVNIOT PREDMET Celta na nastavata po nastavniot predmet sekretarsko rabotewe e kaj u~enikot da se sozdadat naviki i moralni karakteristiki so koi kako iden deloven sekretar }e ja steknuva doverbata na pretpostavenite i na klientite i }e gi izvr{uva zada~ite na sovremenoto sekretarsko rabotewe, soglasno barawata na sovremeniot ekonomski i praven i politi~ki napredok. Od op{tata cel na nastavata po predmetot, proizleguvaat slednive posredni celi: - u~enikot da se zapoznae so administrativnoto rabotewe, organizacijata na raboteweto vo kancelarija; - da vodi evidencija na arhivskiot materijal vo arhivskite ustanovi; - da ja opi{e sodrìnata na arhivskata kniga; - da vr{i odbirawe, poni{tuvawe ili ~uvawe na arhivskiot materijal soglasno negovata va`nost; - da go sfati zna~eweto na informacijata i informacionite sistemi vo kancelariskoto rabotewe; - da gi poznava osnovite na ekolo{koto pravo i ustavnite principi za za{tita na ìvotnata sredina; - da razviva ~uvstvo za ekolo{ka svest; - da gi primenuva pravilata za vospostavuvawe i odrùvawe na megusebnite odnosi na ~lenovite vo rabotnata sredina; - da gi primenuva pravilata za javen nastap i drèwe na uspe{en govor; - da razviva naviki za uredno, brzo i to~no izvr{uvawe na rabotata i za eti~en i profesionalen odnos so strankite, klientite, pretpostavenite i sorabotnicite; - da razviva ~uvstvo za sledewe na sovremenite trendovi vo sekretarskoto rabotewe, kako i vo sovremenoto op{testveno, ekonomsko, politi~ko i pravno ìveewe; - da gi po~ituva pozitivnite zakonski propisi; - da razviva ~uvstvo i naviki za profesionalnost, lojalnost, odgovornost i delovna tajna. 2

4 3. POTREBNI PRETHODNI ZNAEWA Za uspe{no sledewe i sovladuvawe na programskite sodr`ini od nastavniot predmet sekretarsko rabotewe, odnosno za postignuvawe na postavenite celi, potrebni se znaewa steknati od nastavnite predmeti osnovi na pravoto od II godina, sekretarsko rabotewe od II, III i IV godina i delovno komunicirawe za III godina. 4. OBRAZOVEN PROCES 4.1. Strukturirawe na sodr`inite za u~ewe Tematski celini 1. SEKRETAROT I KANCELARISKOTO RABOTEWE 2. SEKRETAROT I REGISTRACIJATA NA Br. na ~asovi Konkretni celi U~enikot: 8 - Da povtori za poimite: administracija, uprava i kancelarisko rabotewe; - da go klasificira administrativnoto rabotewe; - da ja objasni organizacijata na raboteweto vo kancelarijata (racionalizacija na raboteweto, nau~na organizacija na rabotata i metodi na rabotata) Da gi razlikuva trgovskite dru{tva i trgovecot poedinec Didakti~ki nasoki Se prezentira {ema za klasifikacijata na administrativnoto rabotewe. Se organizira poseta na kancelarija. Se prosleduvaat predmeti od izvr{eni registracii. Korelacija me u tematskite celini i me u predmetite 1. Sekretarsko rabotewe za II godina - Osnovni pravila za kancelariskoto rabotewe na sekretarot. 1. Sekretarsko rabotewe za II godina 3

5 PRAVNITE LICA od drugite pravni lica (zdru`enija na gra ani, ustanovi, fondacii i dr.); - da ja razlikuva trgovskata dejnost od vr{eweto na dejnost (koja nema trgovski karakter); - da ja opi{e organizacijata i osnovaweto na ustanovite; - da gi klasificira ustanovite spored dejnosta i drugi kriteriumi; - da ja razbere potrebata od vodeweto registri na ustanovite; - da go istakne pravnoto i ostanatite zna~ewa za vodewe trgovski registar; - da ja objasni postapkata na upis vo trgovskiot registar; - da ja razlikuva registracijata na dejnost (du}an) od registracijata na trgovski dru{tvo. Se organiziraat ve`bi za popolnuvawe na obrasci za registracija na trgovsko dru{tvo ili drugo pravno lice. Se razgleduvaat - prosleduvaat obrascite na registrite na ustanovite i nivno popolnuvawe. Se prosleduva predmet od izvr{ena registracija na dejnost (du}an) na fizi~ko lice. Se organiziraat ve`bi za popolnuvawe na obrasci za registracija na pravni lica. Se organiziraat ve`bi za registracija na trgovsko dru{tvo i na du}an (registracija na vr{ewe dejnost). - Kancelarisko rabotewe na sekretarot vo trgovskite dru{tva. 2. Sekretarsko rabotewe za III godina - Rabota na sekretarot vo trgovskite dru{tva. 3. Osnovi na pravoto za II godina - Trgovski registar i postapka na upis. Se organizira poseta na 4

6 3. SEKRETAROT I ARHIVSKOTO RABOTEWE 14 - Da gi identifikuva arhiviraweto i ~uvaweto na predmetite (organizacija, principi, postapka na arhivirawe i sl.); - da ja opi{e sodr`inata na arhivskata kniga; - da ja primenuva postapkata na odbirawe i poni{tuvawe na bezvredniot arhivski materijal; - da gi razbere pravilata za ~uvawe i za{tita na arhivskata gra a, kako i prezemaweto na arhivskiot materijal od registratura; - da ja objasni organizacijata na rabotata vo arhivot; - da ja primenuva postapkata na sreduvawe i obrabotka na materijalot, organizacijata na smestuvaweto i sreduvaweto vo depo; - da vodi evidencija na arhivskite materijali vo arhivskite ustanovi; - da go razbere na~inot na funkcionirawe na arhivskite Centralniot registar. Se organizira poseta na arhivska ustanova. Se prezentira arhivska evidencija i arhivski materijal. Se prezentiraat {emi vo vrska so smestuvawe na arhivskite materijali. Se vodi diskusija za zna~eweto na arhivskata gra a od nau~en aspekt. 1. Sekretarsko rabotewe za II godina - Kancelarisko rabotewe na sekretarot vo dr`avnata uprava, lokalnata samouprava i ustanovite. 2. Sekretarsko rabotewe za IV godina (za zavr{en ispit) So prethodnata tematska celina. 5

7 4. INFORMACII I SITEM NA INFORMIRAWE ustanovi. 8 - Da se zapoznae so informacijata kako resurs; - da ja razbere su{tinata na informacionite sistemi; - da gi opredeli funkciite na informacionite sistemi; - da ja sfati nu`nosta od primena na informati~kata tehnologija vo sekretarskoto rabotewe. Se organizira poseta na agencija za informirawe. Se organzira timska rabota za da se pribavaat informacii od teren anketa. Se prezentira {ema i se vodi diskusija za funkciite na informacionite sistemi (pribirawe, obrabotka, napojuvawe so podatoci i informacii i dostavuvawe na podatocite i informaciite na korisnicite). 1. Sekretarsko rabotewe za IV godina (zadol`itelna programa) - Protokol; - Rabota so sovremeni sredstva za komunikacija. 2. Sekretarsko rabotewe za II godina - Sekretarot i negovite osnovni dol`nosti. Se organziraat prakti~ni ve`bi so upotreba na kompjuter so soodvetni softverski paketi. 6

8 7

9 5. SEKRETAROT I EKOLOGIJATA 12 - Da se zapoznae so poimot za ekolo{ko pravo; - da predlaga ekolo{ki merki za za{tita vo rabotnata sredina; - da gi razbere ustavnite principi za za{tita na ìvotnata sredina; - da gi razlikuva organite nadle`ni za za{tita na ìvotnata sredina; - da ja opi{e rabotata i zada~ite na ekolo{kata inspekcija; - da gi istakne pazarnite principi kako poefikasen na~in na za{tita na ìvotnata sredina vo odnos na imperativnite normi (iznao awe najdobri stimulativni metodi za za{tita na ìvotnata sredina preku koi se izvlekuva li~na korist za trgovskite dru{tva i za sredinata); - da se zapoznae so izvorite finansirawe (eko danok); - da gi razbere me unarodnite akti i konvencii za za{tita na ìvotnata sredina; - da go sfati recikliraweto Se organizira istraùva~ka rabota na u~enicite za konstatirawe na sostojbata na po~ituvawe na zakonite i zakonskite propisi od oblasta na ekologijata. Se organizira proektna rabota na u~enicite za ekolo{kite problemi vo R. Makedonija (po{umuvawe, sobirawe na stara hartija, staklo, zagadenosta i drugi vidovi za{tita na rabotnata i ìvotnata sredina). Se organizira poseta na odredeni lokaliteti koi se tretiraat kako zagadeni podra~ja vo Makedonija. Se zadolùvaat u~enicite da izgotvat kodeks za za{tita na u~ili{nata sredina. Se vodi diskusija za 1. Sekretarsko rabotewe za IV godina (zadolìtelna) - Korespondencija vo vrska so rabotnite odnosi. 2. Sekretarsko rabotewe za IV godina (za zavr{en ispit) So prethodnite tematski celini. 8

10 kako metod na iskoristuvawe na otpadot vo funkcija na za{tita na `ivotnata sredina; - da razviva ~uvstvo za ekolo{ka svest na gra anite, posebno na mladite. ekolo{kata svest na gra anite vo Makedonija i po{iroko. Se organizira kviz od oblasta na ekologijata. 6. ME\USEBNI ODNOSI NA ^LENOVITE VO RABOTNATA SREDINA 4 - Da go istakne zna~eweto na me u~ove~kite odnosi vo rabotnata sredina kako biten faktor za uspe{no rabotewe; - da go objasni odnesuvaweto na vrabotenite sprema rakovodnata struktura, klientelata i drugite nadvore{ni stranki; - da gi primenuva priodite na eti~ko odnesuvawe i bonton na rabotnoto mesto. Se pottiknuvaat u~enicite da formiraat u~ili{no ekolo{ko dru{tvo i po mo`nost da izgotvat soodvetni publikacii. Se vodi naso~ena diskusija za me u~ove~kite odnosi vo rabotnata sredina. Se ~ita stru~na literatura za deloven bonton. Se organiziraat ve`bi preku igrawe na ulogi za primena na delovniot bonton. 1. Sekretarsko rabotewe za IV godina (za zavr{en ispit) So prethodnata tematska celina. 2. Sekretarsko rabotewe za III godina (za zavr{en ispit) - Ulogata na sekretarot vo procesot na odlu~uvaweto. 3. Delovno komunicirawe za III godina 9

11 7. JAVEN NASTAP I DR@EWE NA GOVOR 10 - Da gi razgrani~i osnovnite pretpostavki za uspe{no govorewe; - da gi identifikuva pravilata za vospostavuvawe doverba kaj slu{atelite javen nastap; - da gi primenuva pravilata za drèwe na uspe{en govor. Se vr{i analiza preku grupna rabota za pretpostavkite za uspe{no rabotewe (istaknuvawe na individualnite karakteristiki pred publikata, problemot so iskustvoto, problemot so samodoverbata i tremata pred govorot, problemi vo tekot na govorot). Se organiziraat ve`bi po govorni{tvo preku igrawe na ulogi (poznavawe na predmetot, da se razvie reputacija deka se govori vistinata, da se pokaè odva`nost, hrabrost itn.). - Komunikacii na rabotno mesto; - Osnovi na delovniot bonton. 1. Sekretarsko rabotewe za IV godina (za zavr{en ispit) Tematski celini: - Komunikacija; - Me usebni odnosi na ~lenovite vo rabotnata sredina. 2. Delovno komunicirawe za III godina - Vidovi na komunikacii i nivni karakteristiki. Se organiziraat ve`bi za drèwe na govor (istraùvawe vo odnos na govorot, analiza na 10

12 publikata, po broj i po obrazovanie, izbor na temata, sobirawe na materijali, u~ewe, voobli~uvawe na govorot, organizacija na samiot govor, alati za poddr{ka na govoreweto, postavuvawe pra{awa, davawe primeri, analogii, kvalitet na glasot i brzina na govoreweto) Nastavni metodi i aktivnosti na u~ewe Za realizacija na nastavata po nastavniot predmet sekretarsko rabotewe, soglasno postavenite celi na nastavniot predmet, kako osnovni nastavni metodi }e se koristat: vodewe na naso~ena diskusija, re{avawe na problemi i simulacija na realni situacii, u~ewe preku sopstveno otkrivawe, slobodni zada~i, timska nastava i sl. Aktivnosti na u~enikot: da diskutira, da primenuva zakonitosti i pravila, da nabquduva, da slu{a, da pribele`uva, da povtoruva, da objasnuva, da ~ita, da tolkuva pozitivni zakonski propisi, da prezentira, da otkriva vo grupa i nezavisno, da razmisluva kriti~ki, da dava svoj sud, da raboti doma{ni zada~i. Aktivnosti na nastavnikot: organizira, planira i podgotvuva nastava, dava instrukcii za rabota, pottiknuva diskusii, objasnuva, postavuva pra{awa, ocenuva i pottiknuva na samoocenuvawe od strana na u~enicite, simulirawe na procesi i realni situacii, prezentira, pravi zabele{ki. 11

13 4.3. Organizacija i realizacija na nastavata po predmetot Procesot na u~ewe vo nastavata po nastavniot predmet sekretarsko rabotewe se izveduva preku teoretska i prakti~na nastava vo u~ilnica, organizirani poseti na trgovski dru{tva i institucii, organizirani informativni sredbi, razgovori i diskusii so pretstavnici stru~ni lica od praktikata, vo u~ili{teto ili vo instituciite i dru{tvata, so cel da se integriraat znaewata i stavovite so prakti~nite umeewa na u~enicite. Nastavata po ovoj nastaven predmet se realizira i preku individualni doma{ni zada~i, koi moàt da se izveduvaat doma i vo u~ili{teto. Obrazovnite aktivnosti po predmetot sekretarsko rabotewe za zavr{en ispit se organizirani vo dve polugodija, ~etiri trimese~ja i nedelen raspored na ~asovite Nastavni sredstva i pomagala Za pouspe{na realizacija na celite na nastavniot predmet sekretarsko rabotewe potrebno e da se koristi: grafoskop, grafofolii, TV, videorikorder, videolenti, kompjuterska oprema, LCD proektor, publikacii, obrasci, {emi i sl. soglasno Normativot. Literatura potrebna za realizacija na nastavata, kako za nastavnicite taka i za u~enicite, e u~ebnik za ovoj nastaven predmet, nastavni pomo{ni materijali, stru~ni spisanija, zakoni i praktikumi od soodvetni oblasti, komentari na zakonite. 5. OCENUVAWE NA POSTIGNUVAWATA NA UÊNICITE Ocenuvaweto na postignuvawata na u~enicite se vr{i preku kontinuirano sledewe vo tekot na u~ebnata godina, usno i pismeno - preku testovi na znaewa, pismenite izve{tai za realizirani aktivnosti na u~enicite, kreativnosta, postigawata i rezultatite od timskata rabota, individualnite doma{ni zada~i, pokaàn interes i aktivno u~estvo na u~enicite na ~asovite. Vo tekot na u~ebnata godina, u~enicite se ocenuvaat so najmalku dve ocenki za sekoe polugodie, a se utvrduvaat polugodi{ni i godi{ni ocenki. Dokolku u~enikot ne pokaè rezultati vo realiziraweto na konkretnite celi na Nastavnata programa, se postapuva spored zakonskata regulativa. 12

14 6. KADROVSKI I MATERIJALNI PREDUSLOVI ZA REALIZACIJA NA NASTAVNATA PROGRAMA 6.1. Osnovni karakteristiki na nastavnicite Pokraj uslovite propi{ani so Zakonot za sredno obrazovanie, nastavnikot treba da gi poseduva slednive personalni, profesionalni i pedago{ki karakteristiki: da go motivira i da vlijae pozitivno na u~enikot so svojot na~in na izrazuvawe, ugled, pojava, podgotvenost za dopolnitelna rabota, obrazovanie, sistem na vrednosti i ideali; da sorabotuva so drugite nastavnici, stru~ni rabotnici, socijalni partneri, stru~ni institucii; da poseduva sposobnost za izveduvawe na nastava i komunikacija so u~enicite; da poseduva sposobnost za primena na sovremena obrazovna tehnologija; da poseduva sposobnost za planirawe, organizirawe, voveduvawe novini vo nastavniot proces, kako i sposobnost za profesionalno i pedago{ko samoobrazuvawe; da e komunikativen i kreativen Standard za nastaven kadar Zavr{eni studii po pravo, so zdobiena pedago{ko - psiholo{ka i metodska podgotovka i polo`en stru~en ispit Standard na prostor za nastavniot predmet Za realizacija na Nastavnata programa po sekretarsko rabotewe, }e se koristi u~ilnica so standardni dimenzii, opremena so nastavni sredstva, pomagala i oprema soglasno Normativot. 7. DATUM NA IZRABOTKA I NOSITELI NA IZRABOTKATA NA NASTAVNATA PROGRAMA 7.1. Datum na izrabotka: maj, 2002 godina 7.2. Datum na prevzemawe: maj 2008 godina 13

15 7.3. Sostav na rabotnata grupa: 1. Sneàna Dimovska, sovetnik, rakovoditel, Biro za razvoj na obrazovanieto, Skopje 2. D - r Aleksandar Nikolovski, profesor, Ekonomski fakultet, Skopje 3. \or i Bajlozov, sovetnik, Ministerstvo za ekonomija, Skopje 4. Sneàna Jakimovska, nastavnik, DSUEB Arseni Jovkov, Skopje 8. POÊTOK NA PRIMENA NA NASTAVNATA PROGRAMA Datum na zapo~nuvawe: godina 9. ODOBRUVAWE NA NASTAVNATA PROGRAMA Nastavnata programa po sekretarsko rabotewe ja odobri (donese): министерот за образование и наука со решение број /1 од година. 14